اختصاصی هموطن؛ محمدرضا گلسار
«اسم من جعفری است. من پستچی هستم. ابلاغیه قضایی و احضاریه سوم را برایتان آوردم؛ نبودید اما چون شمارهتان روی نامه بود برداشتم. با این کد شناسایی وارد لینک شوید و احضاریه سوم را ببینید». این یک پیغام کلاهبرداری است.
«چنانچه شهروندان پیامهایی تحت عنوان سامانه ثنا دریافت کردند که حاوی لینک پرداخت بود، آگاه باشند که در معرض کلاهبرداری قرار گرفته اند و به هیچ وجه روی لینک مربوطه کلیک نکنند» و این یک هشدار عمومی.
حال آنچه در پاراگراف بعدی می آید نمونهای است از خروارها شگرد سرقت اطلاعات و خالی کردن حساب های بانکی.سرپرست فضای مجازی دادستانی کل کشور در گفتوگو با خبرگزای میزان، گفته بود به تازگی شگرد جدید کلاهبرداری از طریق سامانههای پیامکی مشاهده شده است به این صورت که کلاهبردار یکسری پیامک با متن «لطفا همشو به حساب شماره فلان واریز کن ممنون» برای یک بازهای از شمارهها بهصورت اتفاقی ارسال میکند. این یک پیامک فریبنده، توأم با موضوع روانشناسی است که برای افراد مختلفی ارسال میشود.
پیغام زیر نیز آخرین پیامک هشداردهندهای است که پلیس فتا برای شهروندان ارسال کرده و آن ها را با تازهترین شیوه دزدی مجازی آشنا کرده است! «هموطن عزیز؛ به پیام های دریافتی حتی از آشنایان خود با مضمون درخواست نصب برنامک های اندرویدی با هر عنوانی(نظیر تبدیل عکس های یادگاری به آلبوم با هوش مصنوعی) هرگز توجه نکنید. احتمال ارسال پیام از گوشی آلوده وجود دارد و در صورت نصب برنامه ارسالی، هک گوشی و سرقت از حساب بانکی شما قطعی است.
آنچه تا الان خواندید نمونههایی بود از شیوههای سرقت و هشدارهای صادره از طرف متولیان مبارزه با این سرقت ها. اما آخرین پاراگراف نمونه ای بود از ده ها پیامکی که در طول ماه از طرف پلیس فتا یا نهادهای مشابه و موازی برای دارندگان خطوط تلفن همراه ارسال می شود که نخ تسبیح همه آنها یک موضوع است؛ خودتان حواستان باشد! در واقع احساس می شود نهادهای ذیربط شرح وظایفشان از جلوگیری و مبارزه با راههای کلاهبرداریهای اینترنتی و مجازی، به اطلاعرسانی در خصوص چگونگیِ این کلاهبرداری ها تغییر کرده است.
یا شاید احساس می کنند حالا که نمی توانیم از وقوع جرم جلوگیری کنیم، تا جایی که می شود اطلاع رسانی کنیم تا به زحمت خودمان اضافه نشود زیرا مسئول رسیدگی به اینگونه جرایم خودمان هستیم! البته این نوع مدیریت در تمام قائله های خرد و کلان مملکتی که یک طرف آن مردم هستند، چیز جدیدی نیست. اینکه نه تنها چیزی به نام پیشگیری و مدیریت قبل از حادثه وجود ندارد بلکه تازه بعد از وقوع ماجرا تازه متوجه می شوند که چنین اتفاقی امکان رخ دادن داشته است! برای شما یک پیامک می آید که روی فلان لینک که برای شرکت در قرعهکشی و برنده شدن بهمان جایزه است کلیک نکنید و مشخص نیست که آیا این پیامک در بین انبوه پیامک های تبلیغاتی دیده خواهد شد یا نه.
اگر از بد حادثه چنین پیامک حقه آمیزی برای شهروندی ارسال شود و او روی لینک آلوده کلیک کند و مورد دستبرد قرار بگیرد، بعد از مراجعه به نهاد رسیدگی کننده به او گفته می شود: مگر برای شما پیامک نیامد که وارد این لینک نشوید؟! ما به شما هشدار دادیم مقصر خودتان هستید! خلاصه ماجرا به زبان ساده این است که، یک روز صبح یک نفر به یک نهاد مربوطه مراجعه می کند و شکایت می کند که چنین پیامکی برای من ارسال شد و از طریق آن از من کلاهبرداری شد. نهاد مربوطه اولین کاری که میکند این است که یک پیامک برای تمام ملت ارسال کند که اگر چنین پیامکی برایتان آمد آن را باز نکنید. زیرا نمی خواهد این یک پرونده به پنج پرونده تبدیل شود و گرنه اگر مقصود این بود که جلوی کلاهبرداری از شهروندان گرفته شود، چرا راهکاری برای جلوگیری و بستن راه های اینگونه کلاهبرداری ها اتخاذ نمی شود؟
نهادهایی که به زیر و بم اطلاعات تمامی خطوط، کاربران، هویت آنها، نوع گوشی تلفن همراه، موقعیت مکانی، کنترل تمامی پنل های ارسال پیامک تسلط و اشراف دارند، چگونه می شود که همواره یک قدم عقب تر از کلاهبرداران اینترنتی و پیامکی هستند؟! برای حسن ختام این یادداشت بد نیست نگاهی هم به آمار منتشر شده در سال 1404 بیاندازیم؛ معاون فرهنگی و اجتماعی فراجا اعلام کرد: «در سال جاری بیش از ۵۶ هزار فقره پرونده جرایم سایبری با موضوعات مختلف اقتصادی، اجتماعی، اخلاقی و فرهنگی در واحدهای پلیس فتا تشکیل شده است».
و این تمام ماجرایی است که مردم با آن درگیر هستند اما سازمان عریض و طویل پلیس در شکل های مختلف مانند فتا و چه و چه هم کاری از دستش بر نمیاد.