ویدیویی که این روزها در فضای مجازی منتشر شده، آنقدر از نظر حقوق کودک، اخلاق عمومی و سلامت روان جامعه مسئلهساز است که امکان بازنشر آن توسط رسانهها وجود ندارد. این ویدئو مربوط به مراسمی است که خانوادهای برای دختر هشتساله خود برگزار کردهاند؛ مراسمی با ظاهر «عروسی» که بهعنوان جشن تولد معرفی شده اما در عمل بازنمایی خطرناک و نادرستی از مفهوم ازدواج کودک است.
در این ویدئو، مادر کودک از تجربه کودکهمسری خود دفاع میکند و همین تجربه را دلیل مناسبی برای برگزاری یک «عروسی نمادین» برای دختر خردسالش میداند. مسئله نگرانکنندهتر جایی است که پدر کودک با لباس دامادی در کنار دخترش ظاهر شده و این نمایش را تکمیل میکند؛ اقدامی که نقدهای گستردهای درباره مرزشکنی برای کسب توجه در شبکههای اجتماعی بهدنبال داشته است.
رسانهی هشت شب در اینباره با ثریا عزیزپناه، جامعهشناس و فعال حقوق کودک، گفتوگو کرده است. او در تحلیل ابعاد این اتفاق تأکید میکند:
نادیدهگرفتن نیازهای اساسی کودکان در دوران رشد، اثرات عمیقی بر ذهن، هویت و سلامت روان آنها میگذارد؛ اثراتی که تا بزرگسالی باقی میماند.
برخی خانوادهها در سالهای اخیر کودک خود را مانند کالای نمایشی در شبکههای اجتماعی استفاده میکنند، بدون اینکه بدانند انتشار این تصاویر میتواند آینده کودک را برای سالها تحت تأثیر قرار دهد.
هر تصویری که از کودکان در اینترنت منتشر میشود، برای همیشه قابل بازیابی است و ممکن است در آینده آنها را در معرض خطرات جدی قرار دهد.
یکی از نگرانیهای مهم، سوءاستفاده افرادی است که دچار اختلال پدوفیلیا هستند؛ افرادی که ممکن است دقیقاً از همین فضاها برای ارتباطگیری با کودکان استفاده کنند. او تأکید میکند که جامعه ما نیز از این خطر مستثنی نیست، حتی اگر آمار رسمی درباره آن کمتر منتشر شود.
عزیزپناه هشدار میدهد بیتوجهی خانوادهها به امنیت کودکان در فضای مجازی، میتواند آنها را در برابر آسیبهایی غیرقابل جبران قرار دهد و لازم است فرهنگ عمومی نسبت به حقوق کودک جدیتر از گذشته بازنگری شود.
